वादविवादमा सहभागी हुने व्यक्तिले बोल्दा निम्न कुरामा ध्यान दिनुपर्छ,

• प्रत्येक वक्तालाई पाँच मिनेटको समय दिइने छ | चार मिनेट भएपछि जनाउ घन्टी बजाइनेछ र अन्तिम घन्टी बजेपछि वक्ताले आफ्नो भनाइलाई टुङ्याउनु पर्नेछ |
• कुनै व्यक्ति, वर्ग, जाति वा समुदायमाथि कुनै किसिमको आक्षेप लाग्ने कुराहरू कुनै वक्ताले पनि बोल्न पाउने छैन | विभेद ल्याउने साम्प्रदायिक भावना फैलाउने र लैङ्गिक समताको भावनालाई उपेक्षा गर्ने किसिमका कुनै पनि सन्दर्भहरू ल्याउन पाइनेछैन |
• निर्णायक मण्डलको निर्णय अन्तिम हुनेछ |

पक्षतर्फका दोस्रा वक्ताले प्रस्तुत गरेका तर्फहरूमध्ये मुख्य-मुख्य कुराहरू निम्नानुसार छन् :

• निराशावादी दृष्टिकोण अघि सार्नु आजको परिवेशमा कदापि सान्दर्भिक छैन |
• जस्तोसुकै विपत्तिमा पनि पारिश्रम गर्न नछाड्नेहरू महापुरुष हुन्छन् |
• वेदले हामीलाई परिश्रम वा कर्म गरेरै सय वर्ष बाँच्ने सन्देश दिएको छ |
• परिश्रम नै हाम्रो ज्ञान, विज्ञान, नीति, धर्म, कला, साहित्य, जीवन र जगतको निर्धारक हो |
• पन्चमहाभूत सदैव श्रमरत छन् |
• जीवनको अर्को नाम नै कर्म हो र कर्म भन्नु नै परिश्रम हो |
• परिश्रमरूपी ईश्वरलाई अनास्था गरेर जीवनरूपी रथ किमार्थ अघि बढ्न सक्दैन |
• परिश्रम गर्दा गर्दा जीवनले नयाँ रूप धारण गर्दछ |
• धर्म, अर्थ, काम र मोक्ष गरी हाम्रा चार पुरुषार्थ छन् |
• निरन्तर साधनारत रहेर परिश्रम गरेमा हामी राजा विश्वामित्रबाट ब्रमहर्षि विश्वमित्र बन्न सक्छौ, सिद्धार्थ गौतम बुद्ध हुन सक्छौँ |

      आजको वादविवाद प्रतियोगितामा म विषयको विपक्ष भाग्यभन्दा परिश्रम ठूलो भन्ने पक्षमा आफ्ना मन गढन्ते  र भ्रामक तर्कहरू प्रस्तुत गरेर जानुभयो | उहाँका ती तर्कहरूसँग बिल्कुलै सहमत हुन सकिन्न | भाग्यलाई जतिसुकै नकारे पनि आजसम्म उहाँले हासिल गर्नुभएका उपलब्धिहरू भाग्यकै वरदान हुन् | परिश्रमबाटै सबै कुरा सम्भव हुन्छ भन्नु बालुवाको कहल बनाउन खोज्नु मात्रै हो | भाग्यभन्दा बढी यस संसारमा कसैले केही पाउँदैन | भाग्य मानवजीवनको आधार हो; भाग्यकै जगमा सुखी जीवनको महल बनाउन सकिन्छ | आफ्नो भाग्य आफैँसँग छ भन्ने कुरालाई कदापि नकार्न सकिदैंन | भाग्य भनेको दैवी विधान हो | यसलाई कसैले पनि मेट्न सक्दैनन् | भाग्यमा जे जति छ त्यसलाई कसैले पनि हर्न सक्दिन, खोस्न सक्दिन | "भाग्यमा भए थलैमा" कहाँ त्यसै भनिएको हो र ? भाग्यमा छ भने थोरै परिश्रम, थोरै लगानीबाट पनि ठूलो उपलब्धी हासिल गर्न सकिन्छ | भाग्यमा छैन भने जतिसुकै परिश्रम गरे पनि, टाउकै फोरे पनि सफलता प्राप्त गर्न सकिन्न | हाम्रो नीतिमा पनि "भाग्यं फलाति सर्वत्र" अर्थात् भाग्यमा भए जहाँ सुकै सफलता प्राप्त हुन्छ भनिएको छ |